KDV
Katma Değer Vergisi, yapılan mal ve hizmet teslimlerinde, mal veya hizmeti teslim alanın, teslim edene ödediği vergidir. Katma değer vergisinin kısa adı “KDV” dir.
Mal veya hizmet satışı yapan firmalar, fatura düzenler ve fatura üzerinde görünen mal ve hizmet bedeli ile KDV tutarını, karşı taraftan(teslim ettikleri kişilerden) tahsil ederler. Bu KDV’ye “Hesaplanan KDV” denilmektedir. Tam tersi olduğu durumlarda yani, kendileri mal veya hizmet aldıklarında karşı tarafa mal ve hizmet bedeli ile KDV tutarını öderler. Bu KDV ise ödeme yapan taraf için “İndirilecek KDV” kapsamındadır.
Hesaplanan KDV(391) : Mal veya hizmet teslimlerinde alıcıdan tahsil edilir.
İndirilecek KDV(191): Mal veya hizmet alımlarında satıcıya ödenir.
Katma Değer Vergisine tabi işletmelerin, her dönem için o aya ilişkin Hesaplanan KDV tutarları, matrahları ve İndirilecek KDV tutarları toplanır. İlgili ayda hesaplanan KDV’nin matrahı, Hesaplanan KDV, İndirimler(indirilebilir KDV’leri) ve ödenmesi gereken KDV hesaplanarak beyan edilir ve ödenir veya devreden olarak belirtilir.
Satış ya da Alış KDV’leri arasındaki fark ödeme ya da devreden olarak belirtilir. Hesaplanan KDV toplamı İndirilecek KDV Toplamından büyükse aradaki fark vergi dairesine ödenir. Tam tersi durumda ise aradaki fark vergi dairesine ödenmez, gelecek aya devir olarak kaydedilir.
KDV ekranı KDV 1 ve KDV 2 olmak üzere 2 ayrı tab’dan oluşmaktadır.
KDV 1
KDV 1 Beyannamesi oluşturulurken Fatura ve Fiş Hareketleri modüllerindeki verilerden faydalanılmaktadır. Fiş Hareketleri modülü üzerinden sağlanacak veriler için Ayarlar modülünde hesap tanımlamaları yapılması gerekmektedir. Tanımlamalar, Ayarlar > Modül > Beyanname > KDV 1 ekranı üzerinden yapılacaktır.
KDV 1 ekranı üzerinde Bildirim Ayı, Bildirim Yılı ve Bildirim Tipi alanları ve hemen altında XML İndir butonu bulunmaktadır.
Ekran ilk açıldığında KDV 1 tab’ı açılacaktır. KDV 1 beyannamesinde Bildirim Ayı, Bildirim Yılı ve Bildirim Tipi seçimi yapılarak “XML İndir” butonuna tıklandığında, aylık veya 3 aylık beyannamelere ait XML dosyaları oluşturulmaktadır. Sistem üzerinden indirilecek olan XML dosyası, kullanıcı tarafından Beyanname Düzenleme Programına (BDP) aktarılabilecektir.
KDV 1 Beyannamesinin Fiş Hareketlerinden Beslenerek Oluşturulması
KDV 1 beyannamesi ekranında bulunan “Fiş Hareketleri Hesaplansın” işaret kutucuğu işaretlenerek XML İndir butonuna basılması durumunda KDV 1 beyannamesi kuralları sağlayan fiş kayıtlarını da beyanname hesaplamasına dâhil ederek beyannamenin oluşturulmasını sağlayacaktır.
Tevkifat Uygulanmayan İşlemler;
Manuel atılan fiş hareketlerinde Ayarlar>Modül>Fatura/Vergi Ayarları ekranında vergi tipine ve vergi oranına göre tanımlanmış alt hesapların kontrolü sağlanmaktadır.
Satış KDV için tanımlanan alt hesaba ait vergi parametrelerinde tanımlı vergi oranı kullanılarak fiş hareketindeki KDV tutarı üzerinden matrah hesaplaması sistem tarafından otomatik yapılarak getirilmektedir.
Diğer İşlemler;
503 işlem kodu için;
Atılan manuel fiş hareketlerinin hesaplamaya dâhil edilebilmesi için bir sabit kıymet kartına tanımlı muhasebe hesabı ve vergi parametreleri ekranında tanımlı Vergi Tipi: Satış KDV veya İhraç Kayıtlı KDV olan eşleşmiş alt hesaplardan biri olmalıdır.
Tek bir fiş kaydında 1’den fazla KDV hesabı olabilir. Böyle bir durumda her KDV hesabına atılmış tutar KDV oranı fark etmeksizin toplanır ve Vergi tutarı hesaplanır. KDV hesaplarına tanımlı KDV oranı üzerinden matrah tutarları hesaplanır ve toplanarak beyannamedeki Matrah alanı hesaplanmaktadır.
504 işlem kodu için;
Manuel fiş hareketlerinde Ayarlar > Modül > Fatura > Vergi Ayarları ekranında tanımlı Vergi Tipi: Alış-İade KDV için tanımlanan alt hesaplardan biri bulunmalıdır.
Bu şartları sağlayan manuel fiş kayıtlarında ilgili hesaplarda tutar her zaman alacak tarafına atılmış olmalıdır.
Bir işlem türü ile eşleştirilmiş bir hesap kombinasyonu için 1’den fazla KDV Oranı tanımlanmamalıdır.
Tek bir fiş kaydında 1’den fazla KDV hesabı olabilir. Böyle bir durumda her KDV hesabına atılmış tutar KDV oranı fark etmeksizin toplanır ve Vergi tutarı hesaplanır. KDV hesaplarına tanımlı KDV oranı üzerinden matrah tutarları hesaplanır ve bu tutarlar toplanarak beyannamedeki Matrah alanı hesaplanmaktadır. (Diğer İşlemler/503 İşlem Türü)
KDV 2
KDV 2 Beyannamesi oluşturulurken Fatura ve Fiş Hareketleri modüllerindeki verilerden faydalanılmaktadır. Fiş Hareketleri modülü üzerinden sağlanacak veriler için Ayarlar modülünde hesap tanımlamaları yapılması gerekmektedir. Tanımlamalar, Ayarlar > Modül > Beyanname > KDV 2 ekranı üzerinden yapılacaktır.
KDV 2 ekranı üzerinde Bildirim Ayı, Bildirim Yılı ve Bildirim Tipi alanları ve hemen altında XML İndir butonu bulunmaktadır.
KDV 2 beyannamesinde Bildirim Ayı, Bildirim Yılı ve Bildirim Tipi seçimi yapılarak “XML İndir” butonuna tıklandığında, aylık veya 3 aylık beyannamelere ait XML dosyaları oluşturulmaktadır. Sistem üzerinden indirilecek olan XML dosyası, kullanıcı tarafından Beyanname Düzenleme Programına (BDP) aktarılabilecektir.
KDV 2 Beyannamesinin Fiş Hareketlerinden Beslenerek Oluşturulması
KDV 2 beyanname ekranında bulunan “Fiş Hareketleri Hesaplansın” işaret kutucuğu işaretlenerek “XML İndir” butonuna basılmasıyla mevcut KDV 2 beyanname hesaplamasına katılan kayıtlar haricinde kısmi tevkifat uygulanan işlemler için belgelerle birlikte manuel oluşmuş fiş hareketlerinin de hesaplamaya dahil edilmesi sağlanmaktadır.
Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler kulakçığının manuel fiş hareketlerinden hesaplanabilmesi için Ayarlar > Modül > Beyannameler > KDV 2 > Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler parametre tanım ekranında Tür- Hesap Kodu-KDV Oranı eşleştirmeleri yapılmalıdır.
Parametre tanım ekranında eşleştirilmiş hesap koduna atılan tutar üzerinden işlem türüne tanımlı tevkifat oranı ile KDV tutarı hesaplanmaktadır. Parametre ekranında ilgili işlem türü-hesap eşleşmesinde tanımlanan KDV Oranına göre Matrah hesaplaması yapılmaktadır.
KDV 2 beyannamesine manuel fiş kayıtlarının dahil edilebilmesi için aşağıdaki kuralların sağlanması gerekemektedir:
KDV 2 beyannamesi için Tam Tevkifat ve Kısmi Tevkifat işlem türleri için tanımlanan hesaplara alacak bakiye atılmış olmalıdır. Borç bakiye atılan hareketler hesaplamaya dâhil edilmemektedir.
Beyannameler için parametre ekranlarında tanımlanacak olan tüm işlem türleri için farklı hesap eşleştirmeleri yapılmalıdır. Aynı işlem türü için farklı KDV oranları tanımı için de farklı hesap tanımları yapılmalıdır.